Opis sytuacji przed projektem

Kompleks Starego Zamku i Parku Habsburgów to zlokalizowany w centrum miasta,
(w obszarze Staromiejskiego Układu Urbanistycznego, w bezpośrednim sąsiedztwie zabytkowej katedry i rynku), wpisany do rejestru zabytków, unikalny przykład dziedzictwa kulturowego, składający się ze Starego Zamku wraz z otaczającymi go: Stajnią, Wozownią,  oficynami wschodnimi i Parkiem Habsburgów o powierzchni 24 ha wraz z zabytkową małą architekturą. Jego początki datowane są na XV wiek, następnie kilkakrotnie zmieniał on swój charakter i był przebudowywany. Po raz ostatni obiekt wyremontowany został gruntownie przez Arcyksięcia Karola Stefana Habsburga w 1850 roku, a od tego czasu w Zamku, otaczających go oficynach oraz w Parku wykonywano systemem gospodarczym jedynie doraźne prace remontowe. Nie przyniosły one spodziewanych efektów, w konsekwencji czego substancja budowlana obiektu ulegała dalszej, bardzo szybkiej degradacji. Szczególnym zagrożeniem dla osób przebywających w pobliżu kompleksu była ewentualność osunięcia się części murów. Występujące niebezpieczeństwo korzystania z tego obiektu skutecznie utrudniało prowadzenie w nim działalności kulturalnej, nie sprzyjało też kreowaniu wizerunku Żywca jako turystycznej stolicy Beskidów. Stan techniczny obiektu, a przede wszystkim oficyn wschodnich, uniemożliwiał jego pełne wykorzystanie
na cele kulturalne oraz ograniczał możliwości spożytkowania wielkiego potencjału turystycznego, jaki posiada. Szczególnie widoczny był dysonans estetyczny pomiędzy zrewitalizowaną już częścią obiektu a pozostającymi nadal w katastrofalnym stanie technicznym oficynami wschodnimi kompleksu, Domkiem Chińskim czy innymi zniszczonymi obiektami małej architektury Parku Habsburgów. Katastrofalny stan techniczny obiektu groził nieodwracalną utratą tego wspaniałego przykładu europejskiego dziedzictwa kulturowego i jednego z najcenniejszych zabytków województwa śląskiego.
W opinii konserwatora zabytków Stary Zamek wraz z otaczającymi go oficynami wymagał podjęcia natychmiastowych prac renowacyjnych, przeciwdziałających jego nieodwracalnemu zniszczeniu.

Opis projektu

Projekt realizowany jest na terenie kompleksu Starego Zamku i Parku Habsburgów
w Żywcu. Realizacja zadania pozwoli nie tylko zachować w dobrym stanie technicznym ten zabytkowy obiekt - wspaniały przykład europejskiego dziedzictwa kulturowego, ale też  wykreować narodowy produkt turystyki kulturowej: "Od Komorowskich do Habsburgów - żywiecki skarbiec kultury i tradycji". Aby mogło to nastąpić konieczne są:

1. Renowacja oficyn wschodnich kompleksu i ich rewitalizacja obejmująca utworzenie Centrum Informacji Kulturalno-Turystycznej wraz z Publicznym Punktem Dostępu do Internetu i salą prelekcyjną oraz Centrum Promocji Kultury Żywieckiej, które działać będzie w oficynach wschodnich i poddanym renowacji Domku Chińskim. Informacja kulturalno-turystyczna jest na terenie obiektu niezbędna, gdyż zapewnia szeroki dostęp mieszkańców i turystów do oferty Muzeum Miejskiego oraz innych propozycji kulturalnych, które składają się na żywiecki produkt turystyki kulturowej. Z kolei Centrum Promocji Kultury Żywieckiej realizować będzie projekty kulturalne, przygotowywane we współpracy z organizacjami pozarządowymi m.in. Towarzystwem Miłośników Ziemi Żywieckiej: prelekcje, wystawy, konferencje, koncerty i wieczory literackie oraz inne działania kulturalne, adresowane
do szerokiej publiczności mieszkańców i turystów.

2. Renowacja trzech pomieszczeń na parterze Starego Zamku w Żywcu wraz z częściową wymianą instalacji w obiekcie, udostępnienie zwiedzającym odsłoniętych reliktów dawnej baszty oraz utworzenie sal ekspozycyjnych Muzeum Miejskiego w Żywcu z przeznaczeniem na:

- "żywą ekspozycję”, gdzie zwiedzający będą mieli możliwość uczestniczenia w pokazach działania tradycyjnej żywieckiej kuźni zgodnie z procesem technologicznym obróbki metali w minionych wiekach oraz w pokazach wytwarzania naczyń ceramicznych w tradycyjnej pracowni garncarskiej przy użyciu koła garncarskiego oraz pieca elektrycznego;

- cześć konserwatorsko – rekonstrukcyjną, prezentującą zabytki w trakcie konserwacji wraz z dokumentacją fotograficzną,

- ekspozycję materiału z wykopalisk w okolicach Starego Zamku, Góry Grojec oraz z terenu Żywiecczyzny,

- zrekonstruowaną mennicę fałszerską Mikołaja Komunieckiego, gdzie organizowane będą pokazy tworzenia monet.

3. Renowacja małej architektury w Parku Habsburgów: ciągi piesze, mostki, ogrodzenie, oświetlenie, odtworzenie śladu rzeki Młynówki, renowacja fontanny i Domku Chińskiego oraz budowa toalet publicznych - na bazie tej infrastruktury jako rozszerzenie oferty kulturalnej obiektu organizowane będą przejażdżki powozami wraz z przewodnikami muzealnymi dla mieszkańców i turystów, zwiedzających Park Habsburgów oraz organizowane będą plenerowe koncerty i widowiska "światło-dźwięk", do czego niezbędny jest zakup kostiumów i rekwizytów epokowych oraz powozów. Należy także nadmienić, że na terenie obiektu zamieszkuje obecnie kilka koni, dla których zbudowano nowoczesną stajnię w Parku.

4. Uzupełnienie infrastruktury poddanej renowacji w ramach projektu o adekwatne wyposażenie do prowadzenia działalności wystawienniczej Muzeum Miejskiego, Punktu Informacji Kulturalno-Turystycznej oraz Centrum Promocji Kultury Żywieckiej. Będzie
to sprzęt komputerowy i wyposażenie biurowe, niezbędne do prawidłowego organizowania na terenie kompleksu działalności opisanej w przedmiotowym projekcie, jak również wyposażenie specjalistyczne na cele ekspozycyjno-wystawienicze Muzeum Miejskiego,
a także kostiumy i rekwizyty epokowe oraz powozy, związane z wdrożeniem produktu turystyki kulturowej "Od Komorowskich do Habsburgów - żywiecki skarbiec kultury
i tradycji".

Działania społeczne powiązane z projektem

Odbiorcami projektu są zarówno mieszkańcy Żywca, mający na co dzień dostęp do oferty kulturalnej kompleksu, jak również turyści krajowi i zagraniczni, szczególnie uprawiający turystykę kulturową, którzy przyjazd do Żywca łączyć będą ze zwiedzaniem kompleksu
i korzystaniem z jego oferty kulturalnej np. udział w koncercie, przejażdżka powozem
po parku w towarzystwie przewodnika. Ponieważ rewitalizacja kompleksu służyć będzie ożywieniu gospodarczemu i turystycznemu Żywca, odbiorcami projektu będą również przedsiębiorcy z branży turystycznej i osoby, które znajdą zatrudnienie dzięki poprawie atrakcyjności turystycznej, kulturalnej oraz inwestycyjnej miasta, jaka nastąpi w związku
z realizacją projektu.